ایران یکی از گزینههای آموزشی مهم در منطقه برای دانشجویان بینالمللی علاقهمند به رشتههای علوم پزشکی است. این کشور با ترکیب سنت علمی قوی، زیرساختهای آموزشی مدرن و شهریههای مقرونبهصرفه، محیطی مطلوب برای تحصیل در رشتههایی چون پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، پرستاری و بهداشت عمومی فراهم کرده است.
در حال حاضر، بیش از ۱۴ دانشگاه علوم پزشکی معتبر در ایران فعالیت میکنند که بسیاری از آنها از سوی سازمانهای جهانی از جمله سازمان جهانی بهداشت (WHO) و یونسکو به رسمیت شناخته شدهاند. از جمله این دانشگاهها میتوان به دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دانشگاه تربیت مدرس اشاره کرد. این مراکز نهتنها آموزش نظری قوی ارائه میدهند، بلکه به دلیل داشتن بیمارستانهای آموزشی پیشرفته، فرصتهای کارآموزی و آموزش بالینی گسترده نیز فراهم میکنند. این راهنما با هدف آشنایی کامل متقاضیان با روند درخواست تحصیل پزشکی در ایران، الزامات پذیرش، بورسیههای موجود و فرصتهای شغلی پس از فارغالتحصیلی تدوین شده است.
دورههای پزشکی در ایران برای دانشجویان بینالمللی

دروس سه سال اول دوره پزشکی:
- شیمی و فیزیک پزشکی
- سیتولوژی و انگلشناسی
- مقدمهای بر مطالعات
- آناتومی، بافتشناسی و جنینشناسی
- زبان تخصصی
- فلسفه پزشکی
- مطالعات پیشبالینی
- ماژول جذب مواد مغذی و هموستاز به همراه سیستم تنفس
- سیستم سلامت باروری انسان و پزشکی اجتماعی
- ضروریات مطالعات بالینی
- مبانی علوم اعصاب
- دروس اختیاری در مبانی پزشکی
- دروس اختیاری در فلسفه بنیادی
- دروس اختیاری در موضوعات انسانی
دروس سالهای آخر دوره پزشکی:
- بیماریهای قلبی عروقی و بیماریهای غدد درونریز
- ماژول بیماریهای قفسه سینه
- آلرژی و ایمونولوژی بالینی
- خونشناسی و انکولوژی
- بیماریهای پوستی، مقاربتی و عفونی
- روانپزشکی و روانشناسی بالینی
- بهداشت عمومی
- ماژولهای زنان و زایمان
- بیماریهای دستگاه گوارش ماژولها
- ماژولهای بیماریهای کودکان
- ماژولهای بیماریهای سیستم عصبی
- ماژولهای بیماریهای کلیه و مجاری ادراری
- ماژولهای بیماریهای چشم، گوش و حلق و بینی و فک و صورت
- ماژولهای طب سالمندان
- سمشناسی بالینی
- پزشکی خانواده
- طبابت بالینی
- موضوع تخصصی اختیاری
- کار تحقیقاتی اختیاری
برترین دانشگاه های پزشکی در ایران
دانشگاه علوم پزشکی ایران
- رتبه رشته در ایران: ۳۲۷
- رتبه دانشگاه در ایران: ۱۰۸۹
- رتبه جهانی دانشگاه: در ۶٪ برتر
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
- رتبه رشته در ایران: ۳۳۶
- رتبه دانشگاه در ایران: ۱۰۸۷
- رتبه جهانی دانشگاه: در ۶٪ برتر
دانشگاه علوم پزشکی مازندران
- رتبه رشته در ایران: ۳۷۹
- رتبه دانشگاه در ایران: ۶۱۳
- رتبه جهانی دانشگاه: در ۳٪ برتر
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
- رتبه رشته در ایران: ۳۸۳
- رتبه دانشگاه در ایران: ۸۸۹
- رتبه جهانی دانشگاه: در ۵٪ برتر
دانشگاه علوم پزشکی کردستان
- رتبه رشته در ایران: ۳۹۰
- رتبه دانشگاه در ایران: ۶۰۵
- رتبه جهانی دانشگاه: در ۳٪ برتر
نحوه درخواست پذیرش رشته پزشکی در ایران
فرآیند درخواست برای برنامههای علوم پزشکی در ایران ساده است اما نیازمند دقت بالا است. این روند از طریق سیستم آنلاین انجام میشود که در آن باید ثبتنام کرده و بخشهای مختلف را تکمیل کنید. مراحل به شرح زیر است:
- اطلاعات شخصی خود را وارد کنید، مانند نام، تاریخ تولد و ملیت.
- مدارک تحصیلی خود را بارگذاری کنید، شامل دیپلم دبیرستان یا مدارک دانشگاهی مرتبط.
- اطلاعات مالی خود را ارائه دهید، شامل نحوه تامین هزینههای تحصیل.
- انگیزهنامهای بنویسید که اهداف شما و دلیل علاقهمندی به تحصیل در رشتههای علوم پزشکی در ایران را توضیح دهد.
درخواستها توسط دانشگاه بررسی میشوند و برخی برنامهها ممکن است مصاحبهای به عنوان بخشی از فرآیند انتخاب داشته باشند. حتما هر بخش از فرم درخواست را کامل کنید و اطلاعات خود را پیش از ارسال دوباره بررسی نمایید. هر گونه اطلاعات ناقص یا اشتباه ممکن است باعث تاخیر یا رد درخواست شود.
شرایط لازم برای تحصیل رشته پزشکی در ایران

برای تحصیل در رشتههای علوم پزشکی و دریافت ویزای تحصیلی ایران، دانشجویان بینالمللی باید شرایط خاصی را از نظر صلاحیت، الزامات تحصیلی و مدارک مورد نیاز فراهم کنند. در ادامه، جزئیات کامل الزامات پذیرش در دورههای کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در ایران آمده است.
شرایط صلاحیت و اقامت دانشجویان بینالمللی
متقاضیان بینالمللی باید مدارک اقامتی معتبر برای درخواست تحصیل داشته باشند. مدارک قابل قبول شامل موارد زیر است:
- گذرنامه معتبر: باید حداقل شش ماه اعتبار و مجوز اقامت داشته باشد.
- سند پناهندگی سیاسی: تأیید شده توسط مقامات ایرانی.
- کارت شناسایی برای ساکنان غیرایرانی: صادر شده توسط وزارت کشور.
- کارت پناهندگی معتبر: شناخته شده توسط وزارت کشور یا سایر نهادهای نظارتی.
متقاضیانی که از طریق موسساتی مانند دانشگاه بینالمللی المصطفی پذیرش میگیرند، ممکن است با مدارک اقامت موقت ثبتنام کنند اما باید بعدا گذرنامه معتبر، ویزای دانشجویی و اقامت قانونی را برای تکمیل ثبتنام ارائه دهند.
معیارهای تحصیلی برای دانشجویان بینالمللی
کارشناسی
- دیپلم دبیرستان یا معادل آن: باید شامل دروس زیستشناسی، شیمی، ریاضیات و فیزیک باشد.
- تسلط به زبان انگلیسی:
- آیلتس: حداقل نمره 5.5
- تافل iBT: 69
- تافل PBT: 525
در صورت عدم احراز شرایط زبانی، دانشجویان ممکن است نیاز به گذراندن دورههای پیشنیاز زبان داشته باشند.
مدارک مورد نیاز برای درخواست:
- انگیزهنامه (Motivation Letter) که حوزه علاقه و دلایل تحصیل در ایران را توضیح دهد.
- رزومه تحصیلی (C.V.)
- عکس پرسنلی
- نسخه اسکن شده گذرنامه
کارشناسی ارشد
- مدارک تحصیلی: مدارک و ریزنمرات دورههای قبلی
مدارک اضافی:
- دو نامه توصیه از اساتید یا مشاوران تحصیلی
- بیانیه هدف که اهداف و انتظارات برنامه را شرح میدهد
- رزومه دقیق (C.V.) شامل دستاوردهای علمی و تجربههای مرتبط
- مدارک مربوط به تجربه پژوهشی (در صورت وجود) مانند مقالات منتشرشده، ارائه در کنفرانسها یا کتابهای تألیف شده
دکترا (Ph.D.) در علوم پزشکی
- حداقل معدل: معدل کل حداقل ۱۴ از ۲۰ در دوره کارشناسی ارشد قبلی. هر گونه تناقض در معدل گزارش شده منجر به لغو ثبتنام خواهد شد.
- عدم تکرار مدرک: دانشجویان نمیتوانند همان رشته یا معادل آن را در ایران ادامه دهند.
- زبان تحصیل: بیشتر برنامهها به زبان فارسی ارائه میشوند و ممکن است دانشجویان نیاز به گذراندن دورههای مقدماتی زبان فارسی داشته باشند.
هزینه تحصیل پزشکی در ایران
تحصیل پزشکی در ایران برای دانشجویان بینالمللی مقرونبهصرفه است. شهریه سالانه رشتههایی مانند پزشکی عمومی معمولا بین 3000 تا 10000 دلارآمریکا متغیر است و این رقم بستگی به دانشگاه، موقعیت جغرافیایی و سطح برنامه دارد. در کنار شهریه، هزینههای تحصیل در ایران نیز نسبتا پایین است؛ موضوعی که ایران را به گزینهای اقتصادیتر نسبت به بسیاری از کشورهای غربی برای تحصیل پزشکی تبدیل میکند.
بورسیه تحصیلی دانشجویان پزشکی در ایران

دانشجویان بینالمللی که قصد تحصیل پزشکی در ایران را دارند، میتوانند جهت کاهش هزینهها برای دریافت بورسیه تحصیلی ایران اقدام کنند. متقاضیان بورسیه باید نامه رسمی تایید از مرکز خدمات آموزشی وزارت بهداشت دریافت کرده و هنگام ثبتنام آن را آپلود کنند.
انواع بورسیه تحصیلی برای دانشجویان پزشکی در ایران
۱. Shiraz University of Medical Sciences Scholarships
ویژگیها:
بورسیه کامل (شامل شهریه، خوابگاه، ۳ وعده غذای روزانه، بیمه درمانی و هزینههای زندگی ماهیانه)
شرایط:
معدل دیپلم بالای ۸۰٪، سن بالای ۱۸ سال، ملیت غیر ایرانی، تسلط به فارسی یا انگلیسی
مزایا:
برنامههای مختلف (A، B، C) برای پوشش بخشی یا کامل هزینهها
۲. بورسیه تحصیلی TUMS:(Tehran University of Medical Sciences)
ویژگیها:
تا ۵۰٪ تخفیف شهریه برای دانشجویان ممتاز در رشتههایی مانند پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و علوم پیراپزشکی
بورسیه را میتوان از طریق فرم درخواست آنلاین دانشگاه درخواست کرد
۳. بورسیه تحصیلی Government & Ministry (دولتی)
ویژگیها:
بورسیه کامل شامل شهریه، خوابگاه، هزینه زندگی، بیمه و دوره زبان فارسی
شرایط:
عملکرد تحصیلی قوی، رشتههای انتخابشده در اولویت (مخصوصا پزشکی، مهندسی، علوم پایه، مطالعات فارسی و علوم اسلامی)، و اولویت با دانشجویان از کشورهای دارای روابط دوستانه با ایران
۴. بورسیه تحصیلی Kermanshah University of Medical Sciences (KUMS)
ویژگیها:
بورسیه برای دانشجویان خارجی (لیسانس) در رشتههایی مانند پزشکی، پرستاری، علوم بهداشتی و …
پوشش شهریه کامل یا جزئی همراه با خوابگاه و بیمه درمانی
شرایط:
نمره بالا، دیپلم معتبر، دانش زبان انگلیسی با حداقل آیلتس ۵٫۵ یا معادل
۵. بورسیه تحصیلی Islamic Development Bank (IDB)
ویژگیها:
بورسیه تخصصی برای رشتههای پزشکی، مهندسی، کشاورزی و … توسط بانک توسعه اسلامی
شرایط:
شهروند کشورهای اسلامی، عملکرد تحصیلی قوی و دانش زبان انگلیسی
اقدامات پس از پذیرش پزشکی در ایران
پس از دریافت پذیرش، باید برای دریافت ویزای تحصیلی ایران اقدام کنید و مدارک لازم مانند نامه پذیرش و مدارک شناسایی را به سفارت ارائه دهید. برخی برنامهها ممکن است کد ثبتنام ویژهای از سامانه آموزشی ایران نیز بخواهند.
امتحان نهایی پزشکی در ایران
شایان ذکر است که پس از اخذ پذیرش تحصیلی و تحصیل در ایران، دانشجویان پزشکی باید آزمون نهایی را برای فارغالتحصیلی بگذرانند که شامل دو بخش است:
- آزمون کتبی: معادل آزمون پیشکارآموزی
- آزمون عملی: به صورت OSCE (آزمون بالینی ساختاریافته) برای ارزیابی مهارتهای بالینی
هر بخش ۵۰٪ نمره نهایی را تشکیل میدهد و تعادلی بین دانش نظری و مهارت عملی ایجاد میکند.
تغییر برنامه در رشتههای علوم پزشکی
در برخی موارد، دانشجویان میتوانند از پزشکی به رشتهای دیگر تغییر مسیر دهند که باید توسط کمیته پذیرش دانشجویان خارجی تایید شود. شرایط آن شامل:
- قبولی در آزمون پیشکارآموزی
- گذراندن موفق دوره ۱۸ ماه کارآموزی
دانشجویانی که به دلیل مقررات تحصیلی از برنامه فعلی خود حذف میشوند، ممکن است با تایید شورای آموزشی موسسه به برنامههای سطح پایینتر منتقل شوند، البته این با شرایط سختگیرانهای که در مقررات آمده انجام خواهد شد.
اعتبارسنجی دروس قبلی
دانشجویان بینالمللی که قبلا در موسسات یا برنامههای دیگر تحصیل کردهاند، میتوانند درخواست انتقال واحد دهند. شرایط پذیرش دانشجویان انتقالی عبارت است از:
- حداقل ۸۰٪ تطابق محتوایی با برنامه جدید
- حداقل نمره ۱۲ از ۲۰ در هر درس منتقل شده
- گذراندن دروس در پنج سال اخیر
این معیارها تضمین میکند که واحدهای منتقل شده از نظر علمی معتبر و با برنامه فعلی مرتبط هستند.
سخن آخر
تحصیل پزشکی در ایران، بهویژه برای دانشجویان بینالمللی، فرصتی منحصربهفرد برای یادگیری در محیطی علمی، بالینی و چندفرهنگی فراهم میکند. با شهریههایی مقرونبهصرفه، کیفیت آموزشی بالا و حضور اساتید مجرب، ایران به یکی از مقاصد در حال رشد برای علاقهمندان به پزشکی تبدیل شده است. اگر به دنبال آغاز مسیر حرفهایتان در قلب خاورمیانه هستید، موسسه تحصیل در ایران (Study in Iran) بستری رسمی و قابلاعتماد برای دریافت اطلاعات، بررسی دانشگاهها و ثبتنام در برنامههای تحصیلی پزشکی در ایران فراهم کرده است. آیندهتان را از همینجا بسازید.
سوالات متداول
دیپلم متوسطه، ریزنمرات، گذرنامه، عکس، گواهی سلامت، کارت امتیاز آزمون NEET و مدارک زبان (اگر لازم باشد).
حداقل سن ۱۷ سال و معدل مناسب در دروس علوم پایه (زیست، شیمی، فیزیک) الزامی است.
بله، اکثر دانشگاههای معتبر برنامههایی به زبان انگلیسی ارائه میدهند.
شهریه برای دانشجویان بینالمللی معمولا بین ۱۰۰۰ تا ۵۰۰۰ دلار در هر ترم متغیر است.
بله، برخی دانشگاهها آزمون ورودی یا مصاحبه دارند و قبولی در آزمون NEET ضروری است.
معمولا ۷ سال شامل دروس نظری و کارآموزی بالینی.
کارآموزی بالینی، امتحانات عملی OSCE و آموزش بیمارستانی.
پس از پذیرش دانشگاه، باید با نامه پذیرش و مدارک لازم به سفارت ایران مراجعه کرد.
بله، اما ممکن است برای طبابت نیاز به شرکت در آزمونهای مجوز هر کشور باشد.
بله، برای دانشجویان نیازمند زبان فارسی دورههای آموزشی برگزار میشود.
کار در بیمارستانها، کلینیکها، مراکز تحقیقاتی، یا ادامه تحصیل در داخل و خارج کشور.
بله، بورسیههای دولتی، دانشگاهی و بنیادهای خاص در دسترس هستند.